شاخص سازی فضاهای سبز شهری با محوریت انگاشت کیفیت زندگی(نمونه موردی: شهراصفهان)

سیر تحول شهرنشینی و مسائل ناشی از آن، همچنین آثار زیست محیطی از بین رفتن اقلیم های طبیعی ناشی از افزایش توان تاثیر مردم بر محیط، باعث شده تا فعالیت هایی برای آگاهانه کردن دخالت انسان در طبیعت و مفاهیمی چون کیفیت زندگی برای مطلوب تر نمودن محیط های مصنوع شکل گیرد. در این میان، فضاهای سبز شهری دارای ویژگی هایی است که آنها را به فضاهای مناسبی برای ارتقا کیفیت زندگی انسان تبدیل می کند. حضور مکان و اجزای طبیعی مثل پارک ها، درختان و آب در زمینه شهری، خدمات زیست محیطی، اجتماعی و فیزیولوژیکی فراهم می کند که در قابل زیست نمودن شهرها اهمیت بسیار دارد. این امر زمانی اتفاق خواهد افتاد که این فضا خود دارای ساختار و ویژگی های کمی و کیفی مناسب بوده و بتواند نقش های واگذار شده و مورد انتظار را به خوبی ایفا کند. هدف از این تحقیق تدوین شاخص هایی جامع برای بررسی وضعیت ساختار سبز شهری و در نتیجه برنامه ریزی درخور برای این فضا با استفاده از مفهوم کیفیت زندگی است. برای این منظور ضمن تعریف فضای سبز و کیفیت زندگی و رابطه متقابل این دو، به بررسی تاثیر فضاهای سبز در ارتقا کیفیت زندگی از طریق بررسی ابعاد عملکردی فضاهای سبز شهری پرداخته شده است. ابعاد عملکردی این فضا در چهار گروه زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، برنامه ریزی و مدیریت تقسیم بندی و بر اساس این ابعاد، شاخص هایی در چهار گروه کمّی، کیفی، مکانی(استفاده از فضا) و مدیریتی در قالب 33 معیار و 62 شاخص برای اندازه گیری و بررسی این معیارها، تدوین شده است. انتظار است با بررسی این شاخص ها از طریق سنجه ها و روش های ارائه شده و ارزیابی هر کدام از آنها به ساختار کلی فضاهای سبز شهری و برنامه ریزی اصولی بر مبنای آن دست یافت. در ادامه به منظور نشان دادن چارچوب کلی بررسی شاخص ها، با ابزارهای مختلف جمع آوری داده چون پرسشنامه و با استخراج آمار و اطلاعات مورد استفاده و با استفاده از نرم افزارهایauto cad و excel فضای سبز شهر اصفهان در قالب شاخص های تدوین شده مورد بررسی قرار گرفته است، نتیجه آن که فضاهای سبز در سیمای شهر و دیدگاه مردم شهر اصفهان از جایگاه خوبی برخوردار بوده و شهروندان اصفهانی این فضاها را به عنوان جزء جدایی ناپذیر زندگی خود و ارتقاء دهنده کیفیت آن ذکر کرده اند برنامه ریزی به منظور استفاده از این اهمیت می تواند نقش موثری در ارتقا نقش فضاهای سبز شهری اصفهان داشته باشد. نتیجه آن است که با استفاده از شاخص های تدوین شده و بر پایه ارزیابی چارچوب کلی ساختار این گروه معیارها، رهیافت کلی از ویژگی های مورد انتظار از شهرها در قالب این چارچوب برای رسیدن به شهری سبز ارائه شده است. در ادامه به منظور دستیابی به شهری سبز با استفاده از اطلاعات به دست آمده، فرایند برنامه ریزی کارآمد حاصله از فرایند استفاده از شاخص ها مشخص شده است